عمومی
همراه با قرآن
آیه 10 سوره کهف
إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَهَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا
ترجمه (مکارم شیرازی)
آنگاه که آن جوانمردان (از بیم دشمن) در غار کوه پنهان شدند و از درگاه خدا مسئلت کردند بار الها، تو در حق ما به لطف خاص خود رحمتی عطا فرما و بر ما وسیله رشد و هدایتی کامل مهیا ساز.
معانی کلمات آیه
اوى: اوى: نازل شدن، منضم شدن «اويت منزلى و اليه: نزلته». أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ: جوانان در كهف نازل شدند. «فأووا»: نازل شويد و مكان گيريد.
فتية: فتى: تازه جوان، در دختر فتاة گويند، جمع فتى، فتيان و فتيه است.
رشدا: (بر وزن شرف): هدايت، صلاح. كمال، نجات، منظور از آيه معناى اخير است. «مرشد»: نجات دهنده.
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقالُوا رَبَّنا آتِنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَ هَيِّئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً «10»
آنگاه كه آن جوانمردان به غار پناه بردند، گفتند: پروردگارا! از سوى خود رحمتى به ما عطا كن و براى ما رشدى در كارمان فراهم ساز.
فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَداً
پس ما تا چند سالى كه در آن غار بودند، بر گوشهاى آنان (پردهى خواب و بيهوشى) زديم.
نکته ها
«فِتيَة» جمع «فَتى» به معناى جوانمرد است. امام صادق عليه السلام فرمودند: «فتى»، به انسان با ايمان گفته مىشود، زيرا خداوند آنان را با آنكه سالمند بودند، ولى به سبب ايمانشان، «فتى» معرّفى كرده است.
«رَشَد» به معناى رُشد، نجات و رضاى الهى آمده است و در اين سوره سه مورد كلمهىرشد به كار رفته است: در داستان اصحاب كهف، داستان موسى و خضر (آيه 66) و پيامبر اسلام (آيه 23).
در حديثى آمده است كه مراد از «فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ» زدن بر گوشهاى آنان، خواب سيصد و نه ساله و زنده شدن مجدّد آنان است.
پیام ها
1- براى حفظ دين، جوانمردى، گذشت از رفاه و آسايش و هجرت لازم است. «أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ»
2- دعا همراه با تلاش و حركت مؤثّر است. أَوَى … رَبَّنا
3- هجرت از محيط فاسد براى حفظ ايمان و ارزشها، كارى جوانمردانه است. «أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ»
4- هجرت و قيام براى خدا، زمينهى دريافت امدادهاى الهى است. «أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ .. فَضَرَبْنا»
«1». تفسير نورالثقلين.
پانویس
تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
موسسه اهلالبیت (ع)