صاحل الامر

​📌حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه چیست؟

در حوز‌ه‌های علمیه دو نوع فعالیت علمی به‌ خوبی صورت می‌گیرد. فعالیت نخست، تولید «علم برای عمل» است. این فعالیت بیشتر در جریان فقه به معنای خاصّ کلمه صورت می‌گیرد. آنچه در این بخش تولید می‌شود، با هدف بیرون آوردن مکلّفین از حیرت در مقام عمل است و صرفاً برای کسانی به‌عنوان برنامه‌ای عملی قابلیت ارائه و کارایی دارد که خودشان نوعاً از ایمان و انگیزۀ کافی برخوردار ‌باشند…

دومین فعالیت علمی که در حوزه‌های علمیه دیده می‌شود، تولید علومی است که شاید بتوانیم آن را «تولید علم برای علم» بدانیم. این نوع فعالیت، به‌منظور تغذیۀ میدان اندیشه صورت می‌گیرد و با توجه به آنچه که در بازار علوم نظری می‌گذرد، بیشتر به‌منظور صیانت از حصون دین در مقابل تعرّض‌هایی است که در این عرصه صورت می‌گیرد…

علی‌رغم وجود فعالیت نسبتاً گسترده در دو حوزه‌ای که به آنها اشاره شد، عرصۀ مهم دیگری نیز وجود دارد که مغفول واقع شده و کمتر در آن تولید علم صورت می‌گیرد و یا اصلاً توجهی به آن نمی‌شود و آن «تولید علم برای ایجاد انگیزۀ عمل» در فرد و جامعه است. گویی تصور می‌شود پدید آمدن انگیزه برای عمل نیاز به تلاش علمی خاصی ندارد و خودبه‌خود در اثر هر نوع آگاهی پدید می‌آید.

📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان.

#حلقه_مفقوده