صاحل الامر

?متن شبهه:

قیامت روزى است که دادگاه الهى برپا میشود… پرسشى براى هر اندیشمندى پیش مى آید: مگر الله از آینده خبر نداشته؟ اگر نداشته که زیر سوال میرود؛ اما اگر داشته پس چه لزومى به برپایى قیامت بوده است؟
? پاسخ شبهه:
1⃣خداوند متعال، بعد از خلقت انسان ها، به آنها موهبت هایی چون عقل و ادراک و فهم و علم و … را اعطاء کرده است، از جمله این موهبت ها، اختیار را نیز می توان برشمرد.
2⃣خداوند انسان را با عقل، اختیار و شعور و غریزه و هوس و علاقه و …. آزمون می کند و مورد امتحان قرار خواهد داد، و نتیجه این آزمون در روز قیامت اعلام خواهد شد.
3⃣اما سوالی مطرح می شود که چرا خداوندی که از روی علم وآگاهی، از آینده خبر دارد، چنین آزمونی را برپا می کند تا در قیامت نتیجه آن اعلام شود؟
4⃣در پاسخ این سوال، پرسشی از مخاطب و نویسنده شبهه می پرسیم که فرض کنید، استادی در دانشگاه، از شیوه درس خواندن دانش آموزان خبر دارد، و می داند کدام دانشجو، درس را متوجه شده و کدام درس را متوجه نشده است، اما با این حال، یک آزمون و امتحان تدارک دیده و درصد فهم مطلب علمی در کلاس را نسبت به دانشجویان، بررسی می کند. آیا جا دارد تا به استاد ایراد گرفته شود که این امتحان بدون خاصیت است و استادی که از نتیجه امتحان خبر دارد چرا امتحان می گیرد؟
5⃣پاسخ همه یکی است: خیر، این امتحان باید گرفته شود تا برای دیگران و برای خود شخص دانشجو، مشخص شود که این دانشجو چه مقدار از درس را متوجه شده است.
6⃣بنابراین خود بخود پاسخ شبهه درباره علم خداوند و آزمون داده می شود که علت اساسی این آزمون در دنیا و نتیجه در آخرت، مشخص کردن نتیجه برای دیگر مخلوقات و خود شخص می باشد، به طوری که حق هیچگونه اعتراضی برای هیچ یک از افراد نباشد.
7⃣پس مشخص شد که علم خداوند متعال دلیل بر عدم اتمام حجت و صلب اختیار از مخلوقات نیست.
8⃣اینکه آیا علم خداوند، مانع اختیار ماست یا خیر، مطلبی است ساده که با تاملی کوتاه حل می شود، برای فهم بیشتر همان مثال استاد و دانشجو را در ذهن تجسم کنید، آیا اینکه استاد می داند که کدام دانشجو چه مقدار از درس را متوجه شده است، صلب اختیار از دانشجوست؟ آیا دانشجو فقط می توانسته همین مقدار که استاد می داند را بفهمد یا بیشتر و شاید کمتر؟ بنابراین، مشخص می شود که علم خداوند نیز مانع اختیار ما نیست، 
9⃣با این توضیحات مشخص می شود که:

۱_ انجام افعال از روی اختیار ما، دلیلی برای اینکه علم خدا دچار اشتباه شود نیست، چرا که آن فعل نهایی در علم خداوند قرار دارد.
۲_ و همچنین علم خداوند نیز اختیار ما را تحت تاثیر قرار نمی دهد. چرا که خداوند با شناخت تمام ابعاد ما، می داند که ما چه چیزی را اختیار و انتخاب می کنیم.و اینطور نیست که خداوند چیزی را تصور کند و ما آن تصور خدا را اختیار کنیم.
۳_ برپایی قیامت به جهت رسیدگی به افعال آدمی است، و برای رسیدگی به افعال هر شخص، نیاز به دلیل می باشد و بهترین دلیل اعتراف خود شخص و یا اعضاء اوست. همانطوری که در قیامت گنهکار بودن یا بلعکس، پاک بودن افراد؛ به آنها و دیگران ثابت می شود و اگر خداوند به صرف علم خود اکتفا می نمودند، مورد رضایت هیچ کس نمی شد. و اعتراض صورت می گرفت که: «اگر ما خلق می شدیم، و با اراده خود عمل می کردیم، شاید با علم خداوند متفاوت بود» ولی با فراهم آمدن امتحان و آزمون این مساله به طور کلی منتفی می شود.