عمومی
✳️سه دسته شکایت کننده در قیامت
💟قال الصادق علیه السلام:
سه چیز نزد خدا شکایت می کنند:
1⃣👈 مسجد ویرانه ای که مردم در آن نماز نمی گذارند؛
2⃣👈 دانشمندی که در میان مردم نادان قرار دارد؛
3⃣👈 قرآنی که برای زیبایی – در منزل – گذاشته شده که گرد و خاک روی آن نشسته است و کسی آن را نمی خواند
📕 خصال، ج 1 ، ص 142
عمومی
همراه با قرآن
آیه 6 سوره انفطار
يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ
ترجمه (مکارم شیرازی)
ای انسان، چه باعث شد که به خدای کریم بزرگوار خود مغرور گشتی (و نافرمانی او کردی).
معانی کلمات آیه
غرك: غر و غرور و غره: فريب دادن و تطميع به باطل. در اقرب الموارد آمده: «ما غرك بفلان» يعنى چطور بر او جرئت كردى على هذا ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ يعنى چطور به پروردگارت جرئت پيدا كردى سواك: مراد از تسويه در آيه، ساختن و گذاشتن هر عضو از بدن در جاى مناسب خود است (الميزان).
نزول
این آیه درباره اسود بن کلدة الجمحى نازل گردیده که خیال سوء قصد نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آله داشته است ولى نتوانست منظور خویش را عملى سازد و خداوند هم او را در این خیال سوء مورد مؤاخذه قرار نداد و درباره او این آیة نازل گردید و نیز گویند: درباره ولید بن مغیرة نازل شده و همچنین گویند: آیه مزبور براى جمیع کفار عمومیت خواهد داشت.
عکرمه گوید: این آیه درباره أبی بن خلف نازل شده است.
تفسیر نور (محسن قرائتی)
يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ فِي أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ كَلَّا بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّينِ وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ ،كِراماً كاتِبِينَ ، يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ
اى انسان! چه چيز تو را در برابر پروردگار بزرگوارت مغرور و فريب داده است؟ همان كه تو را آفريد و (اندامت را) استوار ساخت و متعادل كرد. و به هر صورت كه خواست، تو را تركيب كرد. با اين همه، (شما روز) جزا را دروغ مىپنداريد. در حالى كه قطعاً بر شما نگهبانانى (از فرشتگان) گمارده شدهاند. نويسندگانى بزرگوار، كه به آنچه انجام مىدهيد آگاهند.
نکته ها
«غر» از «غرور» به معناى غفلت، فريب و مغرور، «سواك» به معناى استوارى و استقامت و دورى از اعوجاج است و «فَعَدَلَكَ» بيانگر تعادل و توازن ميان اعضا و جوارح انسان است.
به عمل خود تكيه كنيد نه بر كرم خداوند، انبيا از كرم خدا آگاه بودند امّا اهل عمل بودند.
خداوند كريم است: «بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ» فرشتگان مأمور او كريماند: «كِراماً كاتِبِينَ» رسولان او كريماند: «رَسُولٍ كَرِيمٍ» «1» كتاب او كريم است: «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ» و پاداش او كريمانه است. «أَجْرٍ كَرِيمٍ»
خداوند كريم است؛ هم گناهان را مىبخشد، هم عيبها را مىپوشاند و هم پاداش را چند برابر مىدهد.
پیام ها
1- انسان، موجودى غافل و فريب خورده است و خود را از عواقب كار و قهر خدا در امان مىپندارد. «يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ»
2- چرا انسان با آن همه نياز و ضعف، مغرور باشد؟ «يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ»
3- بدترين نوع كبر و غرور، آن است كه در برابر پروردگار كريم و هستى بخش باشد. «غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ الَّذِي خَلَقَكَ»
4- غرور و غفلت انسان، سوء استفاده از لطف و كرم و پردهپوشى خداست. «ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ»
5- لطف و كرم ابتدايى خدا تنها نسبت به مؤمنان نيست، بلكه نسبت به همه انسانهاست. يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ …. بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ
6- غرور انسان، بيانگر غفلت او از نعمتهاى الهى و عظمت آفريدگار است. «ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ»
7- درمان غرور، توجّه به الطاف كريمانه است. الْكَرِيمِ … خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ
8- آفرينش، نشانه قدرت، «خَلَقَكَ» تسويه، نشانه حكمت، «فَسَوَّاكَ» و اعتدال، دليل علم او به تمام نيازهاست. «فَعَدَلَكَ»
9- آفرينش انسان و هماهنگى و تعادل ميان اعضاى او، جلوهاى از كرم خداوند است. «الْكَرِيمِ الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ»
10- تنوّع شكل و قيافه انسانها، براساس خواستِ حكيمانه خداوند است. «فِي أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ»
11- براى شكستن غرور، بايد نعمتهاى الهى را پىدرپى گوشزد كرد. «خَلَقَكَ، فَسَوَّاكَ، فَعَدَلَكَ، رَكَّبَكَ»چ
12- آنكه در دنيا تو را آفريد، در آخرت نيز تو را خلق مىكند، پس تكذيب چرا؟
«كَلَّا بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّينِ»
13- كسى كه به دنيا مغرور شود، آخرت را انكار مىكند. «غَرَّكَ- تُكَذِّبُونَ»
14- گرچه شما قيامت را منكر مىشويد، ولى فرشتگان كار خود را انجام مىدهند. تُكَذِّبُونَ … إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ
15- فرشتگان متعدّد، مسئول حفظ و حراست از انسانها هستند. «لَحافِظِينَ»
16- فرشتگان، مسئول ثبت و ضبط كارهاى انسانند. «كِراماً كاتِبِينَ»
17- فرشتگانِ مراقب، در ثبت اعمال برخوردى كريمانه دارند. «كِراماً كاتِبِينَ»
18- فرشتگان هم متعدّدند، هم تيزبين و هم ريزبين. «يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ»
19- توجّه به ثبت اعمال توسط فرشتگان معصوم، سبب حيا و تقواى انسان مىشود. «يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ»
تفسير نور(10جلدى)، ج10، ص: 409
پانویس
تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج12، ص117
تفسیر کشف الاسرار.
تفسیر ابن ابى حاتم.
منابع
تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.
موسسه اهلالبیت (ع)
عمومی
مناجات
ﺑﺎﺭﺧﺪﺍﻳﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻳﺪﻧﻢ ﺍﺯ ﻏﻴﺮ ﻭ ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺷﺎﺋﺒﻪ ﺧﺎﻟﺺ ﻛﺮﺩﻡ،
ﻭ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺭﻭ ﺁﻭﺭﺩﻡ،
ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻄﺎﻯ ﺗﻮﺳﺖ
ﺭﻭﻯ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻡ،
ﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻓﻀﻞ ﺗﻮ ﺑﻰﻧﻴﺎﺯ ﻧﻴﺴﺖ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻡ،
ﻭ ﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﺧﻮﺍﺳﺘﻦ
ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺍﺯ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺳﺒﻚﺭﺍﺋﻰ ﻭ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﻋﻘﻞ ﺍﻭﺳﺖ.
ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﺍ، ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ ﻋﺰﺕ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ
ﻭ ﺧﻮﺍﺭ ﺷﺪﻧﺪ،
ﻭ ﺍﺯ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ ﺛﺮﻭﺕ ﻃﻠﺒﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﻬﻴﺪﺳﺖ ﮔﺸﺘﻨﺪ،
ﻭ ﺩﺭ ﻃﻠﺐ ﺑﻠﻨﺪﻯ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﺮﺁﻣﺪﻧﺪ
ﻭ ﭘﺴﺖ ﺷﺪﻧﺪ،
ﭘﺲ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻧﺪﻳﺶ
ﺑﻪﺩﻳﺪﻥ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮ ﺭﺍﻩ ﺩﺭﺳﺖ ﺭﻭﺩ ﻭ ﭘﻨﺪﮔﻴﺮﻯ ﺍﻭ ﻣﺎﻳﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺍﻭ ﺷﻮﺩ،
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ
ﺻﻮﺍﺏ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﮔﺮﺩﺩ.
ﭘﺲ ﺍﻯ ﻣﻮﻻﻯ ﻣﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻦ ﺗﻮﻳﻰ ﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺩﻳﮕﺮ،
ﻭ ﺑﺮﺁﻭﺭﻧﺪﻩ ﻧﻴﺎﺯﻡ ﺗﻮﻳﻰ ﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻄﻠﻮﺏﺍﻟﻴﻪ ﺩﻳﮕﺮ،
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻢ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻢ ﻭ ﺑﺲ،
ﺍﺣﺪﻯ ﺩﺭ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺍﻣﻴﺪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻮ
ﺷﺮﻳﻚ ﻧﻴﺴﺖ،
ﻭ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺩﺭ ﺩﻋﺎﻯ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﻴﺴﺖ،
ﻭ ﻧﺪﺍﻯ ﻣﻦ ﺍﻭ ﻭ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﺑﺮﻧﻤﻰﮔﻴﺮﺩ.
ﭘﺲ ﭘﺎﻙ ﻭ ﻣﻨﺰّهی و ﻣﻌﺒﻮﺩﻯ ﺟﺰ ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ.
📚صحیفه سجادیه
┄┄┅┅┅❅❁ ❁❅┅┅┅┄┄
عمومی
﷽
✅صدقات معنوی
✍صدقه فقط مربوط به مسائل مادی نیست. بخشی از آن مادی و مالی است
و بخش دیگرش غیرمادی است.
☀️ امام باقرعلیه السلام فرمودند:
کُلُّ مَعْرُوفٍ صَدَقَهٌ؛ (الکافی، ج ۴، ص ۲۶)
هر عمل خیر و کار خوبی صدقه است.
خیر رساندن به دیگران، با زبان باشد یا با مال، صدقه است. هر نوع خیری صدقه است. خدا دوست دارد ما خودخواه و خودپرست نباشیم. خدا ما را امتحان می کند که به فکر دیگران هستیم یا نه. اهل بهشت به فکر دیگران هستند. اهل جهنم فقط خودشان را می بینند. یکی از بهترین موارد صدقه حفظ آبروی افراد است. مالی که صرف آبروی طرف شود، بهترین صدقه است.
یکی از مصادیق مهم احسان، قرض الحسنه است. قرض الحسنه پرارزش تر از صدقه است. امام صادق علیه السلام فرمودند:
💥عَلَی بَابِ الْجَنَّهِ مَکتُوبٌ الْقَرْضُ بِثَمَانِیهَ عَشَرَ وَ الصَّدَقَهُ بِعَشَرَهٍ
📚الکافی، ج 4، ص 33؛
📚بحارالانوار، ج 8، ص 181
📚احسان راهی به سوی خوشبختی، فرحزاد،ص۲۰۹
عمومی
❣امام صادق (علیه السلام) فرمود:
✳️از ارتکاب گناه در شب جمعه بپرهیزید که کیفر گناهان در آن شب دو چندان است
✅ چنانچه ثواب حسنات چند برابر است ،
✳️و کسى که در شب جمعه معصیت خدا را ترک کند ، خدا گناهان گذشته ى او را بیامرزد
✳️و هر که آشکارا در شب جمعه مرتکب گناه شود ، حق تعالى او را به گناهان همهى عمرش عذاب کند و عذاب گناه آشکار شب جمعه را «به کیفر شکستن حرمت شب جمعه» بر او دو چندان کند.
📚بحار الانوار جلد۸۶ صفحه ۲۸۳، باب ۲، حدیث ۲۸
┄┄┅┅┅❅❁ ❁❅┅┅┅┄┄