صاحل الامر

​🍂 پاییز ۱۴۰۳

🗓️ یکشنبه، ۲۵آذر
👤 شهید سپهبد قاسم سلیمانی:

🖋 بزودی‌ فتنه‌هایی‌ در پیش‌ خواهید داشت، 

در‌ آن‌ روز مـن‌ نیستم؛

پشتِ‌ آقا را خالی‌ نکنید!
#دستخط

#غدیر

#شهیدانه

​همراه با قرآن 

آیه 3 سوره احزاب

وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلًا

ترجمه (مکارم شیرازی)

و در کارها بر خدا توکّل کن، و تنها خدا برای مدد و نگهبانی کفایت است.

تفسیر نور (محسن قرائتی)

وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ وَ كَفى‌ بِاللَّهِ وَكِيلًا «3»

و بر خداوند توكّل كن، و همين بس كه خداوند وكيل و نگهبان (تو) است.

ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ وَ ما جَعَلَ أَزْواجَكُمُ اللَّائِي تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ وَ ما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَ هُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ «4»

خداوند براى هيچ مردى در درونش دو دل قرار نداده است؛ و هرگز همسرانى را كه مورد «ظِهار» قرار مى‌دهيد مادران شما قرار نداده؛ (و نيز) فرزند خوانده‌هاى شما را پسر (واقعى) شما قرار نداده است. اين (قرار دادن همسر به منزله‌ى مادر و فرزند خوانده به منزله‌ى فرزند) سخنى است كه شما به زبان مى‌گوييد، و خداوند حقّ مى‌گويد و اوست كه به راه (راست) هدايت مى‌كند.

نکته ها

«ادعياء» جمع «دعى»، به معناى ادّعا و نسبت فرزند و يا چيزى ديگر به ديگران است.

«ظهار» يعنى آنكه مردى به همسرش بگويد: تو همچون مادرم بر من حرام هستى. اين كار كه در زمان جاهليّت به عنوان نوعى طلاق رسم بوده، حرام است و كفّاره دارد. براى توضيح بيشتر به كتاب‌هاى فقهى مراجعه كنيد.

قرآن، احساسات و عواطف و گرايش‌هاى درونى را به قلب انسان نسبت مى‌دهد.

پیام ها

1- پيروى نكردن از كافران و منافقان و پيروى از وحى، مشكلاتى دارد كه راه مبارزه با آن توكّل به خداست. «لا تُطِعِ‌- وَ اتَّبِعْ‌- وَ تَوَكَّلْ»

2- سعى كنيم دليل دستورها را بيان كنيم. «تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ‌- كَفى‌ بِاللَّهِ وَكِيلًا» (كسى كه خدا دارد چه ندارد؟)

جلد 7 - صفحه 329

3- گرايش‌هاى قلبى و فطرى انسان، يك چيز بيشتر نيست و هر چه انسان بر خلاف آن بگويد يا عمل كند، نفاق شخصى اوست نه اراده‌ى الهى. و «ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ»

4- در يك دل، دو دوستى متضادّ جمع نمى‌شود. «مِنْ قَلْبَيْنِ» (دوستى و پيروى از وحى، با ولايت و پيروى از كافران و منافقان سازگار نيست.)

5- رابطه‌ى پدر و مادر با فرزند، يك رابطه‌ى حقيقى و طبيعى است نه تشريفاتى و قراردادى. (نه همسر، مثل مادر مى‌شود، «ما جَعَلَ أَزْواجَكُمُ اللَّائِي تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ» و نه فرزند خوانده، فرزند مى‌شود. «ما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ»

6- يكى از وظايف انبيا، زدودن خرافات از جامعه است. ما جَعَلَ‌ … ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ‌

7- معيار حقّ و باطل، وحى الهى است، نه رسم و رسوم و آداب و عادات اجتماعى. «ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ»

منابع

تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم

اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌

تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول

تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم

برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش

تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌

موسسه اهل‌البیت (ع)

💠بستن دهان مردم ممکن نیست…💠

🔸در يكى از روزها، عدّه‌اى از دوستان امام رضا عليه‌السلام در منزل آن حضرت گرد يكديگر جمع شده بودند و يونس بن عبدالرّحمن نيز كه از افراد مورد اعتماد حضرت و از شخصيّت‌هاى ارزنده بود، در جمع آنان حضور داشت .

هنگامى كه آنان مشغول صحبت و مذاكره بودند، ناگهان گروهى از اهالى بصره اجازه ورود خواستند.

امام به يونس فرمود: داخل فلان اتاق برو و مواظب باش هيچگونه عكس‌العملى از خود نشان ندهى؛ مگر آن كه به تو اجازه داده شود.

📎آن گاه اجازه فرمود و اهالى بصره وارد شدند و بر عليه يونس، به سخن چينى و ناسزاگویى آغاز كردند.

و در اين بين امام رضا عليه‌السلام سر مبارک خود را پایين انداخته و هيچ سخنى نمى‌فرمودند؛ تا آنها بلند شدند و از نزد حضرت خداحافظی کردند و‌ رفتند.

بعد از آن، حضرت اجازه فرمود تا يونس از اتاق بيرون آيد.

⚡️يونس با حالتى غمگين و چشمى گريان وارد شد و حضرت را مخاطب قرار داد و اظهار داشت :

ياابن رسول اللّه ! من فدايت گردم، با چنين افرادى من معاشرت دارم! در حالى كه نمیدانستم درباره من چنين خواهند گفت؛ و چنين نسبتهایی را به من مى‌دهند.

🌹امام رضا عليه السلام با ملاطفت، يونس بن عبدالرّحمان را مورد خطاب قرار داد و فرمود: 

اى يونس! غمگين مباش، مردم هر چه مى‌خواهند بگويند، اينگونه مسائل و صحبتها اهميّتى ندارد، زمانى كه امام تو، از تو راضى و خوشنود باشد هيچ جاى نگرانى و ناراحتى وجود ندارد.

🔸اى يونس! سعى كن، هميشه با مردم به مقدار كمال و معرفت آن ها سخن بگویى و معارف الهى را براى آنها بيان نمایی.

و از طرح و بيان آن مطالب و مسائلى كه نمی‌فهمند و درك نمى‌كنند، خوددارى كنی.

🔸اى يونس! هنگامى كه تو دُرّ گرانبهایی را در دست خويش دارى و مردم بگويند كه سنگ يا كلوخى در دست تو است؛ و يا آن كه سنگى در دست تو باشد و مردم بگويند كه درّ گرانبهایی در دست دارى، چنين گفتارى چه تاثيرى در اعتقادات و افكار تو خواهد داشت ؟ ( آیا آن سنگ و دُر تغییر ماهیت می‌دهند؟)

🔍و آيا از چنين افكار و گفتار مردم، سود و يا زيانى بر تو وارد مى شود؟!

يونس با فرمايشات حضرت آرامش يافت و اظهار داشت : خير، سخنان ايشان هيچ اهميّتى برايم ندارد.

🌹امام رضا عليه السلام مجدّداً او را مخاطب قرار داد و فرمود:

اى يونس، بنابراين چنانچه راه صحيح را شناخته، همچنين حقيقت را درک كرده باشى و امامت از تو راضى باشد، نبايد افكار و گفتار مردم در روحيّه ، اعتقادات و افكار تو كمترين تاثيرى داشته باشد؛ مردم هر چه مى‌خواهند، بگويند.

📚بحارالا نوار،ج۲ص۶۵

 ┄┄┅┅┅❅❁ ❁❅┅┅┅┄┄

​🍂 پاییز ۱۴۰۳

🗓️ شنبه، ۲۴آذر
👤 شهید محمدجواد تندگویان:

🖋 اگر امروزم با دیروزم یكی باشد، 

از غصه دق می‌كنم.

#دستخط 

#غدیر

#شهیدانه

​همراه با قرآن 

آیه 51 سوره احزاب

۞ تُرْجِي مَنْ تَشَاءُ مِنْهُنَّ وَتُؤْوِي إِلَيْكَ مَنْ تَشَاءُ ۖ وَمَنِ ابْتَغَيْتَ مِمَّنْ عَزَلْتَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكَ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ وَلَا يَحْزَنَّ وَيَرْضَيْنَ بِمَا آتَيْتَهُنَّ كُلُّهُنَّ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا فِي قُلُوبِكُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَلِيمًا

ترجمه (مکارم شیرازی)

تو (ای رسول) هر یک از زنانت را خواهی نوبتش مؤخّر دار و هر که را خواهی به خود بپذیر و هم آن را که (به قهر) از خود راندی اگرش (به مهر) خواندی باز بر تو باکی نیست، این (آزادی و مختار مطلق بودنت) بر زنان بهتر و شادمانی دل و روشنی دیده آنهاست و سبب آنکه محزون نباشند و به آنچه ایشان را عطا کردی همه خشنود باشند. و خدا به هر چه در دل شما مردم است آگاه است و خدا (بر نیک و بد خلق) دانا و (بر عفوشان کریم و بر انتقامشان) بردبار است.

نزول

«شیخ طوسى» گویند: زید بن اسلم گوید: این آیه درباره زنانى نازل شده که خود را به رسول خدا صلى الله علیه و آله بخشیده بودند و خداوند طى نزول این آیه به پیامبر فرمود: با هر کدام می‌خواهى ازدواج کن و هر یک را نمی‌خواهى ترک کن چنان که طبرى نیز این نظریه را اختیار نموده و این نیز بهتر است.[۲][۳]

تفسیر نور (محسن قرائتی)

تُرْجِي مَنْ تَشاءُ مِنْهُنَّ وَ تُؤْوِي إِلَيْكَ مَنْ تَشاءُ وَ مَنِ ابْتَغَيْتَ مِمَّنْ عَزَلْتَ فَلا جُناحَ عَلَيْكَ ذلِكَ أَدْنى‌ أَنْ تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ وَ لا يَحْزَنَّ وَ يَرْضَيْنَ بِما آتَيْتَهُنَّ كُلُّهُنَّ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما فِي قُلُوبِكُمْ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَلِيماً «51»

جلد 7 - صفحه 387

از همسرانت هر كدام را خواستى مى‌توانى (نوبت او را) مؤخّردارى و هر كه را خواهى نزد خود جاى دهى، و بر تو باكى نيست هر كدام را كه (براى مدّتى) ترك كرده‌اى دوباره طلب كنى؛ اين (حكم) براى آن كه چشمانشان روشن شود و ناراحت نشوند و همه‌ى آنان به آنچه در اختيارشان مى‌گذارى راضى باشند مناسب‌تر است، و خداوند آنچه را در دل‌هاى شماست مى‌داند، و خداوند دانا و بردبار است.

نکته ها

كلمه‌ «تُرْجِي»، از «ارجاء» به معناى تأخير انداختن و «تُؤْوِي» از «مأوى» به معناى مكان دادن است. اين دو كلمه كنايه از طلاق و نگهدارى يا تأخير و تقدّم در همبسترى است.

اجراى عدالت در ميان همسران واجب است، وليكن پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به دليل مشكلات فراوان و جهاد با دشمنان و تلاش براى جامعه، از طرف خداوند مجاز بود كه موعد همسران خود را تغيير دهد، به جاى اين كه هر شب در منزل يكى از آنان باشد، چند شب پياپى در يك جا بماند، بعد چند شب ديگر منزل ديگرى باشد. «1» البتّه بعضى مفسّران اين آيه را درباره‌ى اختيار پيامبر در كم و زياد كردن نفقه همسران يا رد كردن تقاضاى زنان هبه‌اى و بعد پذيرفتن آنها و يا طلاق اوليّه و رجوع ثانوى تفسير كرده‌اند.

پیام ها

1- براى افرادى كه مسئوليّت‌هاى سنگين دارند بايد اختياراتى ويژه گذاشت.

«تُرْجِي مَنْ تَشاءُ» (كسانى كه عدالت و تقوا و عملكردشان براى همه روشن است، مى‌توانند در همان چهار چوب عدل و تقوا در زندگى خود تغييراتى ايجاد كنند. چنانكه همسران پيامبر صلى الله عليه و آله به موضع و تصميم عادلانه آن حضرت درباره تأخير و تقدّم همخوابگى با هريك از آنان اطمينان خاطر داشتند.

2- اختيارات پيامبر، به معناى ناديده گرفتن حقّ همسران نيست. «تقرّ اعينهنّ- لا

«1». مستفاد از حديثى در كافى، ج 5، ص 388.

جلد 7 - صفحه 388

يحزنّ- يرضين»

3- چشم همسر به دو چيز روشن مى‌شود: يكى نداشتن غم و ديگرى رضايت قلبى. «تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ وَ لا يَحْزَنَّ وَ يَرْضَيْنَ»

4- راضى كردن همسر نبايد مخصوص روزهاى اول زندگى باشد، بلكه بايد همواره چنين باشد. «وَ يَرْضَيْنَ»

5- جلب رضايت صد در صد چند همسر، محال عادّى است، ولى بايد چنان برنامه‌ريزى كرد كه به اين امر نزديك باشد. أَدْنى‌ أَنْ‌ … يَرْضَيْنَ‌

6- مرد بايد درصدد راضى كردن تمام همسران خود باشد. «كُلُّهُنَّ»

7- احكام الهى براى برقرارى عدالت و حفظ حقوق خانواده است، گرچه در دلها توقّع چيز ديگرى باشد. «وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما فِي قُلُوبِكُمْ»

8- احكام خانواده در اسلام، از سرچشمه‌ى علم الهى است. «كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَلِيماً»

پانویس

 تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی ، ج‏8، ص: 377

 صاحب مجمع البیان گوید: برخى معتقدند که چون آیه تخییر آمد زنان رسول خدا صلی الله علیه و آله ترسیدند که مبادا پیامبر آن‌ها را طلاق گوید لذا نزد وى آمدند و گفتند: درباره ما چه تصمیمى دارى و هر کارى را مایل هستى درباره ما انجام بده که ما تابع اراده تو خواهیم بود سپس این آیه نازل گردید و از آن به بعد پیامبر درباره زوجات خویش براى این زنان، سودة و صفیه و جویریه و میمونه و ام‌حبیبه تأخیر در نوبت روا مى داشت و براى این زنان: عائشه و حفصة و ام‌سلمة و زینب نوبت را به طور تساوى مراعات می‌نمود.

 در صحیح مسلم و صحیح بخارى از عائشه نقل گردیده که مى گفت: آیا این زنان که خود را به رسول خدا صلی الله علیه و آله مى بخشند، شرم نمى کنند و حیا ندارند؟ سپس این آیه نازل گردید و عائشه بعد از نزول این آیه به رسول خدا صلی الله علیه و آله گفت: مى بینم که خداوند خواهش تو را سریع و زود انجام می‌دهد.

منابع

تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم

اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌

تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول

تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم

برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش

تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌

محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.

موسسه اهل‌البیت (ع)